• 21/12/2012

Kernfusiereactor JET reageert heel anders met nieuwe binnenwand

Door uitbreidingen is JET ideaal testbed voor ITER, ontworpen om als eerste kernfusiereactor ooit, meer vermogen uit fusie op te wekken dan de reactor zelf verbruikt.

Trefwoorden: #iter, #jet, #kernfusie

Lees verder

research

ENGINEERINGNET -- De experimentele kernfusiereactor JET (Joint European Torus) heeft een gloednieuwe binnenwand van wolfraam en beryllium, en reageert sedertdien heel anders dan voorheen.

Zo wordt tijdens snelle verstoringen van het plasma meer warmte naar de wand geleid, maar: paradoxaal is dat deze disrupties zorgen voor veel minder problemen bij het opnieuw opstarten van het plasma.

JET is in een upgradecampagne van anderhalf jaar voorzien van een gloednieuwe binnenwand van beryllium en wolfraam, de materialen die JET’s opvolger, ‘ITER,’ ook zal bevatten.

In ‘Plasma Physics and Controlled Fusion’ beschrijven plasmafysicus Peter de Vries van het Nederlandse FOM-instituut DIFFER, en collega’s van hem, dat, door de beryllium/wolfraam-wand, minder warmte wegstraalt en een groter deel direct lekt naar de wand, die het daardoor zwaarder te verduren krijgt. Door bij zo'n warmtelek snel gas in te spuiten (puffen) straalt er weer meer warmte weg en verdeelt de hitte zich gelijkmatiger. Zo kan het JET-team voorkomen dat de wand beschadigd raakt.

Voorts heeft de nieuwe binnenwand een positief effect op het besturen van JET. Voorheen moest de binnenwand na een disruptie zorgvuldig worden geprepareerd, omdat de volgende ontlading anders minder goed verliep door vrijkomende vervuiling. De wand van wolfraam en beryllium, echter, lijkt daar een geen last van te hebben.

Tijdens de upgrade van anderhalf jaar kreeg JET overigens niet alleen een nieuwe binnenwand, maar ook een opgevoerde verhitting en verbeterde meetsystemen: de reactor is weer helemaal bij de tijd.

Door de uitbreidingen is JET nu een ideaal testbed voor de geavanceerde fusiereactor ITER, in aanbouw in Zuid-Frankrijk.  


(KV)

(Figuur CCFE/JET: De nieuwe wolfraam/beryllium binnenwand van fusiereactor JET, ‘Joint European Torus’) 

ACHTERGROND
*In het dorpje Culham onder Oxford staat de huidige wereldrecordhouder kernfusie, de reactor JET (Joint European Torus). In JET verhitten natuurkundigen een waterstofplasma tot een temperatuur van 150 miljoen graden: zo heet dat de atoomkernen samensmelten tot helium.

*ITER is ontworpen om als eerste fusiereactor ooit meer vermogen uit fusie op te wekken dan de reactor zelf verbruikt. Het ITER-vermogen van 500 MW is vergelijkbaar met een kleine kolencentrale; de reactor verbruikt zelf maar 50 MW.