ENGINEERINGNET -- Net als bij de fossiele brandstoffen is de wereldwijde voorraad helium beperkt. “Hoewel de nu bekende voorraden toereikend zijn om aan de vraag in de komende honderd jaar te voldoen en we dankzij nieuwe technologieën voor winning en exploratie waarschijnlijk nog wel op nieuwe voorraden zullen stuiten, moet de beschikbare hoeveelheid helium wel goed worden beheerd”, zei Walter Nelson, tijdens een symposium van de European Industrial Gas Association (EIGA) vorige week in Brussel.
Walter Nelson weet waarover hij spreekt: hij is wereldwijd verantwoordelijk voor de helium-activiteiten van Air Products. Dat bedrijf is een van de grootste producenten van helium in Amerika en wereldwijd een van de belangrijkste leveranciers.
Discussie over krappe markt
Er is al enige tijd veel discussie over de krappe markt en de beschikbaarheid van helium. Dat heeft vooral gevolgen voor de medische markt, één van de grootste afnemers van helium.
Volgens Nelson is het tekort op de heliummarkt vooral te wijten aan de daling van de productie van aardgas en liquefiednatural gas (LNG), maar ook omdat wereldwijd verschillende heliumfabrieken stilgelegd zijn. Er bestaan geen ondergrondse voorraden van pure helium; helium wordt gewonnen als bijproduct bij de productie van aardgas.
“Het huidige tekort aan helium is zonder precedent”, merkte hij tijdens zijn uiteenzetting op. “Energiebedrijven moeten bij de winning van aardgas investeren in de productie van helium, om de levering van helium op gang te houden en zelfs uit te breiden."
"Dat kan niet altijd, want niet alle gasvelden zijn hetzelfde. Een deel van de daling in de productie van helium is te wijten aan het feit dat de gasbedrijven zich bij de winning van aardgas nu vooral richten op 'nat' aardgas, dat rijk is aan hogere koolwaterstoffen en dat eerder vloeibaar wordt. 'Droog' gas dat over het algemeen meer helium bevat, bestaat met name uit methaan en ethaan en is uit commercieel oogpunt minder interessant."
Onzekere Amerikaanse wetgeving
Een ander belangrijk aspect dat een negatieve impact op de wereldwijde levering van helium kan hebben, is wetgeving waarover momenteel in de USA wordt gediscussieerd. Die heeft betrekking op het heliumreservoir dat nu nog onder beheer van het Bureau of Land Management (BLM) valt en dat momenteel 30 procent van alle helium ter wereld levert.
Nelson: “De USA zou de BLM moeten toestaan zijn activiteiten uit te breiden, waardoor helium uit deze belangrijke bron beschikbaar blijft. Als dat niet gebeurt en de BLM geen toestemming krijgt om die federale reserves aan te spreken, dan bestaat de kans dat die voorraad ontoegankelijk wordt."
"De gevolgen voor de beschikbaarheid van helium in Amerika en de rest van de wereld zullen enorm zijn en tot chaos leiden. Wetgeving, die BLM in staat stelt om helium te blijven leveren, betekent een goede overbrugging van de periode tot de ingebruikname van enkele nieuwe productiefaciliteiten voor aardgas en helium.“
De nieuwe productielocaties waar Nelson op doelt zijn een nieuwe aardgas productiefaciliteit die levert aan een heliumfabriek in Wyoming, waarin Air Products zelf een belang heeft; een LNG- en heliumproject in Qatar en nieuwe productiefaciliteiten voor LNG en helium die in Algerije in aanbouw zijn. Als alles goed gaat, zullen al deze projecten nog dit jaar operationeel zijn.
“Alleen als deze drie nieuwe productiefaciliteiten voor helium draaien en de bestaande fabrieken weer normaal werken, zal de wereldwijde levering van helium weer stabiliseren. De wetgeving om BLM in staat te stellen helium te blijven leveren, is cruciaal voor vele bedrijfstakken”, benadrukte Nelson.
ACHTERGROND
Het belang van een goede beschikbaarheid van helium voor de maatschappij kan eenvoudig toegelicht worden door een opsomming van de gebruiksdoeleinden. De belangrijkste afzetmarkt voor helium is de gezondheidszorg, waar het gas wordt toegepast in MRI-scanners en bij de productie van MRI-apparatuur. Ook in de semiconductor industrie wordt helium veel gebruikt. Andere markten zijn wetenschappelijk onderzoek, analyse, lekdetectie en traditionele toepassingen als lasersnijden, lassen, ballonnen en gasmengsels voor duikers.
