Doel 3 & Tihange 2: nieuwe reeks materiaaltests

Dat er zich méér en grotere waterstofindicaties in de wanden van de reactorvaten van Doel 3 en Tihange 2, is meer dan uitgebreid onder de aandacht gekomen via de consumermedia.

Trefwoorden: #Doel 3, #FANC, #inspectie, #kernenergie, #materiaaltest, #nucleaire inspecties, #Tihange 2, #waterstof

Lees verder

Magazine

Download het artikel in

ENGINEERINGNET.BE - Daarbij wordt steevast de indruk gewekt en gevoed dat de betrokken partijen geen of althans onvoldoende informatie zouden willen vrijgeven over de materiaaltests die momenteel aan de gang zijn.

Ere wie ere toekomt: toch staat er heel wat informatie open en bloot op de website van nucleaire waakhond FANC, maar het gaat - onvermijdelijk - over een technische materie.

Het agentschap FANC heeft trouwens over alle mogelijke nucleaire incidenten een meldingsplicht, te gelegenertijd en wanneer er wat te melden valt. Hieronder vindt u wat FANC te melden had.

Nadat in de zomer van 2012 tijdens geplande onderhoudsbeurten een groot aantal foutindicaties ontdekt werd in de wanden van de reactorvaten van Doel 3 en Tihange 2, beslisten de Belgische veiligheidsautoriteiten (FANC en Bel V) dat Electrabel een veiligheidsdossier moest indienen om een heropstart van beide reactoren te rechtvaardigen.

Concreet moest Electrabel met zijn Safety Case overtuigend aantonen dat de foutindicaties in de wanden van de reactorkuip diens structurele integriteit niet in het gedrang brengen.

Na analyse van de veiligheidsdossiers van beide reactoren beslisten het FANC en Bel V op 17 mei 2013 dat Doel 3 en Tihange 2 opnieuw mochten opstarten. Gekoppeld aan deze toestemming was evenwel de voorwaarde dat Electrabel een reeks acties op middellange termijn moest uitvoeren om de hypotheses van zijn Safety Case te consolideren.

Deze acties konden gegroepeerd worden rond 3 grote thema's:

  1. Ultrasone inspectietechniek van de kuipen: detectie en meting van foutindicaties te wijten aan waterstofvlokken
  2. Materiaaleigenschappen van staal met waterstofvlokken
  3. Structurele integriteit van een kuip met waterstofvlokken. Daarbij vormen de resultaten van de acties rond thema's 1 en 2 de input voor thema 3.

Bij de uitvoering van tests gelinkt aan thema 2 in het voorjaar van 2014 leverde een breuktaaiheidstest onverwachte resultaten op, die suggereerden dat de mechanische eigenschappen van het materiaal sterker beïnvloed werden door bestraling dan de experts verwachtten.

Uit voorzorg werden beide reactoren meteen opnieuw stilgelegd. Electrabel startte een testcampagne om een verklaring vinden voor de onverwachte testresultaten. Tegelijkertijd werkte de exploitant ook voort aan de uitvoering van het actieplan op middellange termijn.

Ultrasone inspecties
In februari 2015 heeft Electrabel de acties voltooid met betrekking tot het thema van de ultrasone inspectietechniek. Deze techniek is oorspronkelijk bedoeld voor het controleren van de lasnaden en de cladding van de reactorkuip, maar in de praktijk bleek ze ook foutindicaties in de wand van het reactorvat te kunnen detecteren.

Electrabel moest de techniek kwalificeren, d.w.z. bewijzen dat met behulp van ultrasooninspecties alle foutindicaties tengevolge van waterstofvlokken gevonden en correct gemeten kunnen worden.

Bij deze kwalificatie heeft Electrabel geconstateerd dat de inspectieprocedure licht aangepast moest worden en dat de detectiedrempel van de sondes verlaagd moest worden om de correcte detectie van alle foutindicaties te garanderen.

In 2014 werd een nieuwe inspectie uitgevoerd op basis van de verbeterde procedure en de aangepaste instellingen van de machine, wat resulteerde in de detectie van een groter aantal foutindicaties dan bij de metingen van 2012 en 2013.

Dit betekent dat Electrabel in zijn berekeningen voortaan 13.047 foutindicaties in rekening moet brengen voor Doel 3 en 3.149 foutindicaties voor Tihange 2.

Deze extra foutindicaties zijn gelijkaardig aan degene die eerder al in rekening gebracht werden en bevinden zich in hetzelfde gebied van de kuip.

Nieuwe reeks materiaaltests
Tegelijkertijd werkt Electrabel ook voort aan zijn onderzoek naar de materiaaleigenschappen van de reactorkuip en naar de onverwachte resultaten van de eerdere breuktaaiheidstest.

Momenteel loopt een vierde bestralingscampagne in de onderzoeksreactor BR2 van het SCK, waar naast monsters met waterstofvlokken van het Franse testmateriaal VB395 nu ook monsters met waterstofvlokken van een ander testmateriaal van Duitse oorsprong worden bestraald.

De resultaten van deze bestralingscampagne en van de daaropvolgende materiaaltests worden verwacht tegen april 2015.

Nieuwe bijeenkomst van internationaal expertenpanel
Electrabel bezorgt het FANC en Bel V op regelmatige basis resultaten van de lopende tests en analyses. De Belgische veiligheidsautoriteiten hebben tijd nodig om deze nieuwe informatie te bestuderen en zullen hun analyse voortzetten in de eerste maanden van 2015.

Daarbij roepen ze de hulp in van internationale experts die gespecialiseerd zijn in beschadigingsmechanismen veroorzaakt door straling en in mechanische weerstandstests. Dit internationale expertenpanel (International Review Board) is een eerste keer samengekomen in Brussel begin november 2014.

De voornaamste conclusie van die bijeenkomst was dat de methodologie van Electrabel nog niet voldoende was uitgewerkt om er een gefundeerd oordeel over te kunnen vellen. De internationale experts hebben enkele suggesties geformuleerd voor bijkomende acties en onderzoeken.

Op basis van deze suggesties en de reeds geanalyseerde documenten hebben de Belgische veiligheidsautoriteiten een reeks bijkomende eisen en suggesties doorgegeven aan Electrabel zodat de exploitant zijn methodologie op punt kan stellen en de onderliggende hypotheses van zijn argumentatie kan valideren.

Het FANC zal in april 2015 een nieuwe bijeenkomst van het internationale expertenpanel organiseren om advies te vragen over de resultaten van de nieuwe materiaaltests en over de door Electrabel verstrekte nieuwe gegevens.


(foto's: Electrabel) (BB)