ENGINEERINGNET.NL - Wetenschappers van het Maastricht UMC+ en Maastro Clinic hebben ruim twee miljoen euro subsidie ontvangen van KWF Kankerbestrijding om de therapie in de praktijk te gaan onderzoeken.
Veel tumorweefsel bevat zogeheten necrotische gebieden waarin zich afgestorven cellen bevinden. Op die plekken is geen of nauwelijks zuurstof voorhanden, waardoor conventionele therapieën (zoals radiotherapie, chemotherapie en immunotherapie) niet optimaal werken.
De mate van necrose in een tumor is over het algemeen een graadmeter voor de prognose van overleving. Het afsterven van cellen door necrose kan overigens ook optreden als gevolg van radiotherapie.
De bacterie Clostridium sporogenes, die normaliter in aarde te vinden is, floreert juist in die zuurstofarme gebieden. De Maastrichtse wetenschappers hebben een methode ontwikkeld om de bacterie zodanig genetisch te modificeren dat de tumor gericht wordt aangevallen.
Een dergelijke bacterie vormt in afwezigheid van voldoende voedsel zogeheten sporen, die weer ontkiemen als bacterie als de omstandigheden gunstiger zijn. De necrotische gebieden in een tumor zijn bij uitstek geschikt voor de sporen om te ontkiemen, terwijl overig weefsel (dat normaliter zuurstofrijk is) juist wordt overgeslagen.
De onderzoekers kunnen de bacteriën zodanig genetisch manipuleren dat ze een enzym met zich meedragen dat pas actief wordt op het moment dat de sporen ontkiemen.
Dit enzym (nitroreductase) is in staat om een niet-schadelijke stof om te zetten tot een giftig medicament. Die niet-schadelijke stof kan van buitenaf worden toegediend en wordt dus pas schadelijk in het tumorweefsel waar de bacterie zich bevindt.
Met de subsidie van KWF gaan de wetenschappers de komende vijf jaar een 'gewapende' spore ontwikkelen en die bij een klein aantal patiënten uittesten in een klinische trial.
In eerste instantie zal dat zijn om te zien of de sporen op de juiste plek ontkiemen, of er bijwerkingen optreden en welke dosis toegediende sporen optimaal is.
(bron: Maastricht UMC+)
