ENGINEERINGNET.BE - Bij dit ongeval kwamen 2 brandweermannen en een arbeider van een vlakbij aangemeerde tanker om het leven. Enkele dagen later stierf een derde brandweerman aan zijn verwondingen. Daarnaast vielen er ook 7 zwaargewonden en 22 lichtgewonden te betreuren.
Om te beginnen wil ik mijn medeleven betuigen aan de betrokken families en collega’s. Als lid van Safety Committee van het EFNMS - de Europese federatie rond onderhoud - kan ik niet nalaten om wat langer stil te staan bij wat gebeurde. Want jammer genoeg ligt opnieuw onderhoud aan de basis van een industrieel ongeluk.
Explosie
Enkele dagen voor het ongeval was een gespecialiseerd bedrijf begonnen aan onderhoudswerkzaamheden op een ethyleenpijpleiding. Het doel van deze werkzaamheden was het preventief vervangen van verschillende delen van de leiding.
Deze was daartoe uit dienst gesteld en beveiligd. Toch ontstond op 17/10 rond 11u30 een brand in de buurt van de werken. Leden van de BASF-brandweer, hulpdiensten en milieubescherming kwamen enkele minuten later ter plaatse en startten onmiddellijk met de voorbereidingen van de interventie.
Bij aanvang van de bluswerken ontstond echter plots een hevige explosie, met de eerder aangehaalde rampzalige gevolgen. Daarop ontstonden verschillende brandhaarden en zijn extra middelen en manschappen ingezet voor blus- en afkoelingswerken.
Zoals de richtlijnen voorschrijven in dergelijke situaties, is er ook geopteerd voor een verdere gecontroleerde verbranding van de lekkende gassen en producten. Om 21u30 waren alle branden volledig gedoofd.
Wat ging er mis?
Het ongeluk is momenteel nog voorwerp van een onderzoek door de openbaar aanklager van Frankenthal en de plaats van het onheil is op het moment van schrijven van dit voorwoord nog steeds verzegeld door de autoriteiten.
De beschikbare informatie is dus beperkt en prematuur. Maar toch zijn de eerste feiten bekend die een licht kunnen werpen op wat is fout gelopen.
Volgens een verklaring van de openbaar aanklager, is er bij een plaatsonderzoek onmiddellijk na het ongeluk, een insnijding van een haakse slijpschijf gevonden in een pijpleiding nabij de pijpleiding die voor het onderhoud uit dienst was genomen.
Deze pijpleiding was niet veilig gesteld en bevatte een brandbaar butyleen mengsel. Er zijn dan ook sterke vermoedens dat de eerste brand is ontstaan door het slijpen in de verkeerde leiding .
Wat kunnen we hieruit leren?
In het persbericht dat BASF verspreidde naar aanleiding van het ongeval wordt benadrukt dat veiligheid de eerste prioriteit is, zowel voor de site in Ludwigshafen als voor de andere BASF-sites in de wereld.
Veiligheid, gezondheid en bescherming van het milieu zijn belangrijke componenten van de bedrijfswaarden en -doelstellingen. Wie zaken doet met BASF, kan zeker onderschrijven dat dit geen holle woorden zijn. Zowel eigen medewerkers als contractors worden getraind en getest in veiligheid. Bij onderhoudswerkzaamheden hoort steevast een vergunning.
Contractoren worden duidelijk gebriefd over de aard en locatie van de werkzaamheden waarbij gewezen wordt op de risico’s. Toch is hier iets fout gegaan. Hoe de vergissing kon vermeden worden komen we na afronding van het onderzoek zeker nog te weten.
Maar iedereen heeft ongetwijfeld eerder al eens een verhaal gehoord van onderhoud dat werd uitgevoerd op de verkeerde installatie. Daarom pleit ik ervoor om samen eens hard na te denken over hoe dergelijke mix-ups beter kunnen worden vermeden.
Conclusie
Het ongeluk bij BASF toont immers aan dat, ondanks alle aandacht voor veiligheid, bij onderhoudswerkzaamheden een kleine vergissing fatale gevolgen kan hebben. Errare humanum est, vergissen is menselijk. Elk idee om dit te vermijden is welkom!
door Maintenance Evangelist Wim Vancauwenberghe, directeur van BEMAS
