Download het artikel in 
ENGINEERINGNET.BE -Een 3D-scanner scant de pijpenplaat en bepaalt de middenpositie van de pijpjes, hun pitch en of ze afgedicht zijn of niet.
“We spreken van onze SCALAR-technologie”, zegt Demian De Wit, manager new product development bij Mourik. Vervolgens schuift de lansenbalk vijf RVS-lansen tegelijk naar voor om door de pijpen te prikken. De lansen draaien op hun as waardoor ook de waterstraal zijn werking rondom doet.
Tijdens het reinigen wordt permanent het koppel opgemeten. Hoe meer koppel nodig is om vooruit te komen, des te meer vervuiling in één of meer buisjes. Wordt het koppel te hoog, dan kan de machine een ander aanvalsplan adviseren en uitvoeren. Het heeft geen zin de fragiele RVS-lansen te overbelasten. “Het water moet het werk doen.”
Elk pijpje krijgt een beurt
De machine kan tot 2.500 bar maar doorgaans volstaat 1.500 bar. A rato van 240 liter per minuut gaat er heel veel water door. “Blijf je bij die hoge drukken te lang stilstaan, dan groeit het risico de pijpen langs de binnenkant te beschadigen.” De snelheid van de machine is instelbaar. Hoe sneller de klus geklaard, des te minder verbruik. Naargelang de precieze toepassing wordt met koud dan wel warm water gewerkt.
Ondertussen worden alle data geregistreerd. De machine houdt bij welke pijpjes wel en niet gereinigd werden. Met andere woorden, elk krijgt een beurt. Ook de koppelgegevens. “Op het einde van de rit geeft dat een duidelijk beeld van het inwendige van de hele pijpenbundel en de vervuiling die opgeruimd werd. Dat geeft op zijn beurt inzicht in de werking van de warmtewisselaar.” Waar zorgt bijvoorbeeld een faseverandering van het product voor verhoogde aanslagvorming in de pijpjes?
De onmiddellijke winst zit echter in de snelheid waarmee het werk geklaard wordt. Tijd wordt vooral gewonnen bij het automatisch opstellen en het slimme positioneren van de lansen. Een semiautomatische IBC wordt verplicht (regelgeving van de Nederlandse Stichting Industriële Reiniging - SIR) door twee mensen bediend, te weten de machinist aan de hogedrukwagen en de operator. “De Hydra kan door één operator bediend worden.” Op termijn zou een operator zelfs meerdere Hydra’s aankunnen.
Opwaardering van de operator
Mourik heeft een range oplossingen voor het schoonmaken van warmtewisselaars, van ultrasoon tot hogedruk. Oorspronkelijk werden die bundels manueel met de hogedruklans één na één doorgeprikt en schoon gespoten. Met de evolutie naar steeds zwaardere hogedrukpompen, ging ook de waterdruk omhoog en werd het steeds onveiliger voor operatoren. Sinds de tweede helft van de negentigerjaren probeert men het risicovolle manuele gebeuren er uit te krijgen met automatisaties.
Met de semiautomatische TLE schuift de operator nog een lans in drie pijpjes tegelijk. De lansen kunnen voor verschillende configuraties ingesteld worden. Een warmtewisselaar kan duizenden pijpjes tellen met een binnendiameter van zo’n 10 mm tot 40 mm. Daar ben je wel even zoet mee. Bovendien bestaat het risico dat je er al eens een paar mist. Met de Hydra is dat voorbij.
De eerste Hydra werd midden vorig jaar voor het eerst ingezet en is nu volop operationeel. “Als we onze plannen doorzetten, komen er natuurlijk meer”, aldus De Wit. De machine is nieuw. Iedereen moet er aan wennen. “Ook voor ons is er een leertraject.” Bundelreiniging is een kostenintensief product dat Mourik als een service in de markt zet. “Om het meeste uit een machine als de Hydra te halen, leiden we onze mensen intensief op.” De Hydra is op zich makkelijker te bedienen dan de oude machines die bouwen op het ambacht van de operator. “Maar de nieuwe mogelijkheden benutten -het slim verwerken van de data slim- vergt andere vaardigheden van de operator.”
door Luc De Smet, Maintenance Magazine
Kader: Ultrasoon op grote maten
Ultrasoon reinigingstechnologie is al langer gekend. Lange tijd was die beperkt tot kleine reinigingscontainers, vaak niet groter dan een frituurbakje. Industriële contractor Mourik schaalde de technologie op tot containerformaat en reinigt er bijvoorbeeld warmtewisselaarbundels mee.
“In de plaats van met hogedrukwerk kan het nu in veel gevallen met goed resultaat met puur ultrasoon”, zegt Demian De Wit, manager new product development bij Mourik. Voordelen? Een typische stop in de petrochemie die dagelijks 440 m3 water verbruikt ging met ultrasoon naar 60 m3. Op de totale stop scheelde dat 6.000 m3 water. Er is meer. “Stukken die vroeger ‘consumables’ waren en weggegooid werden na vervanging, kunnen nu hergebruikt worden.”
De zogenaamde ‘structured packings’, de geperforeerde RVS-folie die in de pijpen voor een turbulente stroming zorgt, bijvoorbeeld. “Na een half uur in het ultrasoonbad zijn die als nieuw.” Nieuwprijs: zo’n €100 per stuk. Ook de ‘demister’, een dunmetalen filterdoek, wordt ermee gereinigd. Onder de kracht van de hogedrukspuit zouden noch de folie, noch het filterdoek het trekken. Zelfs delicate gasturbinerotoren kunnen nu on-site gereinigd worden. Via die besparingen betaalt het inzetten van de ultrasooninstallatie zich terug.
Ultrasoongolven brengen de opgeloste lucht in het waterbad aan het trillen. Het ‘imploderen’ van de luchtbellen heeft een schrobbende, reinigende werking op oppervlaktes en dat tot in de kleinste hoekjes en kantjes. Aan het water wordt een chemie toegevoegd. Naargelang de toepassing is dat een zuur of base, een detergent of surfactant. Voor een nog beter effect wordt het water opgewarmd. Het water wordt naderhand behandeld.
De grootste ‘bak’ die aangereden wordt is een 32”-voetcontainer. Ultrasoon verbruikt ook energie. Stroomvoorziening kan via een aggregaat of rechtstreeks van het net bij de opdrachtgever. Aan de langste wanden, links en rechts, komt een array van enkele tientallen transducers naast elkaar te hangen. Elk heeft een eigen versterker (de geluidsgolven zijn dus niet gesynchroniseerd) tot een totaal elektrisch vermogen van 86 x 2000 W.
Mourik biedt deze technologie ondertussen een vijftal jaar aan. “Asset owners proberen het al eens uit bij een stop. Bij een aantal sloeg het goed aan. Zij gebruiken ultrasoon nu regelmatig ter ondersteuning van het reguliere hogedrukspuiten.” Veel contractors ‘kijken’ naar de technologie. De kunst is om slim te kijken naar additionele zaken die mee gereinigd kunnen worden, zodat er genoeg volume is om het proces rendabel te maken.
