ENGINEERINGNET.BE - Traditioneel worden de Euratom-conferenties Fisa en Euradwaste samen georganiseerd in het land dat de voorzitter levert van de Raad van de Europese Unie.
Dit jaar kwamen dan zo’n 500 onderzoekers, beleidsmakers en andere belanghebbenden bijeen in het Roemeense Pitesti. Fisa richt zich op het onderzoek van en opleidingen in de veiligheid van reactorsystemen. Euradwaste focust op het beheer en de verwijdering van radioactief afval.
Momenteel zijn er wereldwijd 452 kerncentrales operationeel, er zijn er 54 in aanbouw en dertig landen overwegen met kernenergie te beginnen. Van de 222 reactoren in Europa zijn er 128 operationeel terwijl 94 aangevinkt zijn voor buitenbedrijfstelling.
"Het is onze grootste zorg om het bestaande verouderde kernpark in conditie te houden. Op deze manier ondersteunen we de beleidsmakers, zonder de politiek te verstoren," zei Stefano Monti, hoofd van de afdeling Nuclear Power Technology Development bij het IAEA (International Atomic Energy Association).
"Deze ondersteuning omvat het ontwikkelen van innovaties op het gebied van veiligheid en beveiliging, in een holistische visie. We moeten ook een dialoog starten over de rol van de nucleaire sector in klimaatacties."
Toch raakte de discussie ook de politieke wereld. "In elk EU-land hebben regelgevende instanties een andere vorm. We moeten de energiemarktregelgevers in een vroege fase betrekken. Op deze manier zijn ze beter voorbereid op wat er komen gaat", was een denkspoor.
EU/Euratom-initiatieven gekapitaliseerd
De raamprogramma's voor onderzoek en opleiding van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (Euratom) slagen in het nastreven van excellentie in het onderzoek en het faciliteren van pan-Europese samenwerking in een breed scala van nucleaire wetenschap en technologieën, kernsplitsing, fusie en stralingsbescherming.
De Europese Commissie stimuleert de gezamenlijke financiering door lidstaten en ondernemingen. De voordelen worden gekapitaliseerd door de toenemende interactie tussen Europese technologieplatforms (ETP's) die tijdens het 7e kaderprogramma (2007-2013) werden gelanceerd.
Deze platforms omvatten onder andere een nieuwe generatie watergekoelde reactortechnologie, nieuwe, snelle reactoren die de brandstofcyclus sluiten en warmtekrachtkoppeling (elektriciteit én warmte), de geologische berging van radioactief afval, waarbij verschillende EU-belanghebbenden (Enef, Ensreg, Wenra, Etson, Foratom, etc.) evenals de OESO/Nea, GIF en IAEA op internationaal niveau hun inspanningen combineren.
Geest van samenwerking
"De behandeling van verbruikte splijtstof en de veilige verwijdering van langlevend radioactief afval zijn geen grote wetenschappelijke of technische problemen meer", zegt Euratom-beleidsmedewerker Christophe Davies (foto onderaan links).
"Wat we nu nodig hebben, is vertrouwen en een geest van samenwerking. Dat is een politiek probleem. De basiskennis om kernafval veilig te verwijderen is door afzonderlijke landen ontwikkeld. Finland leverde een bouwvergunning voor een diepe geologische berging, terwijl Zweden en Frankrijk goede vorderingen maken op het vlak van vergunningen.
Maar de volgende stappen moeten in een geest van eenheid gezet worden. Ook stroomopwaarts dient er veel werk te gebeuren. We moeten onder andere gepaste oplossingen vinden voor specifieke afvalstromen, zoals gebitumineerd afval en grafiet. Hoe ga je ermee om en wat met hun langetermijngedrag.”
"Vooraleer we kerncentrales gaan ontmantelen, moeten we beslissen over het budget, de locatie en het sociaal optimum voor de afvalbehandeling", merkt Pierre-Marie Abadie bij Andra, het Frans agentschap voor het beheer van radioactief afval, op. Balint Nos, directeur strategie en technologie bij Puram, dat het radioactief afval beheert in Hongarije, vestigt de aandacht op de specifieke situatie in Midden- en Oost-Europa.
"In deze regio is slechts een beperkt aantal kerncentrales operationeel. Het is zinvol om met verschillende landen voor een gemeenschappelijke oplossing te gaan in de diepe ondergrond."
(Koen Mortelmans)
Link naar deel 2 van deze artikelenreeks
Link naar deel 3 van deze artikelenreeks
Link naar deel 4 van deze artikelenreeks
Link naar deel 5 van deze artikelenreeks
Link naar deel 6 van deze artikelenreeks