ENGINEERINGNET -- Tijdens de geplande revisie van de kerncentrale van Doel 3 werd voor de eerste maal een nieuw soort ultrasone meetsondes gebruikt om de integriteit van het reactorvat te meten. Dat leverde al op 5 juli 2012 een verrassend resultaat op: een eerste indicatie van mogelijke scheurtjes. Bijkomende controles, gestart op 16 juli, moeten nu tegen eind augustus uitsluitsel geven.
Nucleaire waakhond FNAC over het incident(niveau 1 op de Ines-schaal)op zijn website: 'Hoewel de resultaten van de analyses nog niet volledig zijn in dit stadium, blijkt nu toch reeds dat de ultrasone meetsondes op het vat talrijke indicaties hebben gedetecteerd die kunnen wijzen op mogelijke scheurtjes. Zoals reeds eerder vermeld ligt de reactor van Doel 3 stil zolang de resultaten niet volledig zijn. Het FANC zal zijn opinie meedelen nadat alle ontvangen informatie geanalyseerd werd en niet eerder beginnen te speculeren. De stillegging van Doel zal tot (minstens) 31 augustus duren'.
'Electrabel heeft in de eerste plaats snel melding gemaakt van een aantal abnormale vaststellingen en beslist om over te gaan tot nieuwe controles met behulp van een ander type sondes waarvan de betrouwbaarheid in het verleden reeds kon worden aangetoond. De analyse van de tweede reeks resultaten heeft bijkomende tijd gevergd', aldus FANC.
Laminaire fouten
Het gaat om 'talrijke' laminaire foutindicaties in het stalen basismateriaal van het reactorvat, specifiek in de onderste ring. Laminaire fouten lopen parallel met het oppervlak en vormen als dusdanig theoretisch geen gevaar, want normaal niet onderhevig aan spanningen, stelt FANC.
Dat de scheurtjes niet eerder werden gedetecteerd heeft te maken met de gebruikte, en blijkbaar gevoeliger, ultrasone meetsondes. Bovendien liet Electrabel voor het eerst een in-service inspectie uitvoeren op het volledige oppervlak van het reactorvat, ook buiten de lasnaden dus. De Franse firma Intercontrole (onderdeel van Franse nucleaire gigant Areva) dat de controles deed, ontdekte daarbij (al) in juni 2012 een eerste indicatie van mogelijke aantasting van de wandintegriteit.
Electrabel ging met het inspecteren van de volledige vatwand overigens verder dan verplicht: de normale controles gebeuren volgens de internationale code ASME XI, met een 10-jarige volledige inspectiecyclus. Tijdens die 10-jaarlijkse meetronde worden enkel de gevoelige plaatsen gecontroleerd: de voor scheuren gevoelige plekken, i.e. waar hoge (mechanische en thermische) spanningen voorkomen die aan de basis van de scheurgroei zouden kunnen liggen. Dit zijn de zones van de lassen (tussen ringen, etc...) en de mondstukken van de leidingen van de reactorkoelkring.
In een door De Tijd gepubliceerd interne mail van Willy De Roovere, directeur-generaal van FANC, stelt deze 'dat er in smeedstukken altijd fouten aanwezig zijn, maar zijn het er in het geval van Doel 3 evenwel veel'. Dat laat drie mogelijkheden open: er is niets aan de hand, de onregelmatigheden kunnen leiden tot scheurtjes, of er zijn al scheurtjes.
Een herstelling van het reactorvat is 'praktisch onmogelijk' en wat het FANC betreft ook niet te verkiezen, omdat hierbij allicht nieuwe interne spanningen in de wand van het reactorvat ontstaan, wat absoluut te vermijden is. Ook een reactorvat vervangen is quasi uitgesloten, ondermeer omwille van de hoge straling, en heeft wereldwijd nog nooit plaatsgevonden.
Wat met de andere centrales?
Ook Tihange 2, dat binnenkort in shutdown gaat voor revisie, zal naar verluidt in september 2012 dezelfde inspectie ondergaan. Die centrale beschikt over een gesmeed vat van dezelfde leverancier uit de jaren 70, de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij. De resultaten van deze metingen zijn voorzien voor eind september.
Daarenboven heeft het FANC- gezien de recente beslissing om Tihange 1 tien jaar langer open te houden – een gelijkaardige inspectie geëist voor deze reactor in 2013, in de wetenschap dat het hier om een andere constructeur gaat, namelijk Creusot. De vaten van Doel 4 en Tihange 3 – recenter gebouwd door weer een andere constructeur: Japan Steel Works - moeten op termijn ook dit soort inspecties ondergaan, aldus FANC.
ACHTERGROND
Het FANC zorgt voor de opvolging van deze revisie in samenwerking met zijn technisch filiaal Bel V en de firma AIB Vinçotte International die in België het gemandateerd organisme is voor dergelijke inspecties (in-service inspections).
LEES OOK:
Vanuit onderhoudsoogpunt: kerncentrales langer openhouden?
