ENGINEERINGNET -- De in het Nederlandse Nijmegen uitgevonden, zelfassemblerende plastic nanobolletjes vinden steeds meer toepassingen.
Gevuld met enzymen, bijvoorbeeld, stabiliseren ze een mengsel van vet en water en maken ze enzymreacties op vet mogelijk.
De holle bolletjes van twee- tot vijfhonderd nanometer in diameter zijn poreus en kunnen gevuld worden met allerlei actieve stoffen. Bijvoorbeeld: uitgerust met (spreekwoordelijke) antennes en sleutels dienen de bolletjes als transportcontainer voor medicijnen door het lichaam.
En ingedeukt tot een soort kommetje zijn ze uit te rusten met een 'jetmotor', waarvan de onderzoekers op dit moment de besturing onder de knie proberen te krijgen.
En nu blijken de nanobolletjes dus ook geschikt om een pickering emulsie te maken. Dat is een mengsel van kleine waterdruppeltjes en vet, gestabiliseerd door de aanwezigheid van kleine deeltjes, nanobolletjes in dit geval. Hoogleraren organische chemie Jan van Hest en Floris Rutjes hebben deze bolletjes gevuld met enzymen.
Die enzymen zijn eigenlijk alleen in water oplosbaar, maar in hun nanocapsule komen ze keurig op het grensvlak van water en vet te liggen. “Zo kunnen we enzymen aan het werk zetten op de vetmoleculen,” legt prof. Jan van Hest uit. “Zo gebruiken we de nanobolletjes als een stabiliserend reactorvat voor reacties die anders heel moeilijk lukken.”
De ontdekking kan een alternatief worden voor industriële processen waar gewerkt wordt met membraanreactoren of micro-emulsies. “In ons systeem zijn de katalysator en product zeer eenvoudig te scheiden - je zeeft de nanobolletjes er zo uit. En verder hoeft het enzym niet chemisch aangepast te worden om zijn werk op het vet te kunnen doen.”
(KV)
