ENGINEERINGNET -- Het Nederlandse TNO daagde het bedrijfsleven uit om elektrotechnisch handgereedschap te ontwikkelen dat stofvrij werken mogelijk maakt.
KMO’s speelden een belangrijke rol in deze innovatie die internationale aandacht trekt. Ze plukken er nu de vruchten van.
De risico’s van stof van steen, beton of hardhout zijn aanzienlijk, zegt TNO’er André Moons: "Het bevat kankerverwekkende stoffen, de werking van hardhoutstof is vergelijkbaar met wat asbest teweeg kan brengen."
"Het was al enige tijd duidelijk dat er iets moest gebeuren, ook al omdat de wet- en regelgeving steeds strenger werd. Wat nog ontbrak was apparatuur die het probleem concreet kon oplossen. Nu die er is kan stofvrij werken echt verschil gaan maken, bijvoorbeeld in de bouw."
TNO daagde het bedrijfsleven uit om een innovatief concept te ontwikkelen en leverde daarvoor de benodigde kennis. Het bleek dat het afzuigen van stof tijdens het boren, frezen of zagen het meest effectief is, al kan het toevoegen van vocht tijdens een bewerking ook stofemissies verminderen.
Moons: "In de ontwikkelfase hebben KMO-bedrijven hun nek uitgestoken. Ze werkten onder andere mee aan het maken van prototypes van handgereedschap met afzuigapparatuur, die vrijwel geheel stofvrij werken. Vooral in de bouw kan dat leiden tot afname van het ziekteverzuim en dat is in het belang van de aannemers en van de bouwvakkers zelf, inclusief de zzp’ers."
Internationale marktleiders als Hilti en Makita zetten het innovatieve concept om in bruikbare apparatuur.
Herbert ten Zijthoff van Hilti: "TNO heeft voor de doorbraak gezorgd. Niet alleen door het aandragen van kennis, maar ook door leveranciers, aannemers en overheden bij elkaar te brengen. Uiteindelijk hebben we gezamenlijk op een beurs de nieuwe apparatuur aan de afnemers gepresenteerd. Alle betrokkenen hebben dat als positief ervaren."
Ook Danny de Bont van het Japanse Makita is enthousiast: "Onze ingenieurs zijn uit Japan naar Nederland gekomen om kennis te maken met deze nieuwe techniek. De TNO’ers met wie we samenwerkten zijn kundig, betrokken en flexibel."
TNO werkt ook samen met het bedrijfsleven aan het gebruiksgemak van het gereedschap. Moons: "Ondanks het gebruik van een afzuigslang zijn de boor- en schaafmachines ergonomisch verbeterd, mede dankzij de kennis van TNO op dat gebied."
De Bont en Ten Zijthoff verwachten dat stofvrij handgereedschap in grote delen van de wereld gebruikt gaat worden en zal bijdragen aan gezond en veilig werken. De Bont: "In Nederland is het al een succes. We gaan door met het gezamenlijk presenteren van de nieuwe apparatuur."
Ten Zijthoff maakt een vergelijking met de autogordel: "Het duurde ook even voor die algemeen gebruikt werd, maar nu kunnen we niet meer zonder."
En de KMO's? Moons: "Die profiteren mee, bijvoorbeeld als leverancier van de afzuigkappen."
(GL)
