ENGINEERINGNET - Het is een algemene vaststelling dat onze producten steeds meer gebruik maken van ICT. De complexiteit van producten dreigt hiermee drastisch omhoog te gaan.
Maar deze verankering van soft- in hardware heeft ook gevolgen voor de levenscyclus van een product. Denk maar aan een digitale camera die werkt met vaste imaging-software die nauwelijks te updaten is. Hardware en software hangen hier aan elkaar vast en beperken elkaars levenscyclus.
Een oplossing voor deze beperkingen is de ontkoppeling van hard- en software. Deze trend kennen we al in de consumentenmarkt in bijvoorbeeld smartphones waarbij de telefoon (hardware) wordt aangevuld met een heel flexibel systeem van apps (software).
Dit kreeg ondertussen opvolging vanuit onverwachte hoek, namelijk de machinebouw, in de vorm van Baxter, een uiterst 'menselijke' robot die eenvoudig kan getraind worden om bepaalde activiteiten over te nemen in de productie.
Verende onderdelen
De noodzaak aan méér robotica in productieomgevingen is duidelijk. Een verouderende bevolking en de wedloop naar steeds efficiënter productie zijn de grote drivers voor robotten die werknemers ondersteunen in hun dagdagelijkse taken. Baxter komt goed aan deze vraag tegemoet omdat hij zij-aan-zij kan werken met operatoren en dat zonder veiligheidskooi.
Dit kan doordat hij gebruik maakt van het 'Series Elastic Actuator'-principe waarbij onderdelen verend ten opzichte van elkaar zijn opgesteld. Daardoor kan de robotarm een menselijke aanraking als het ware 'voelen' en hierop reageren.
Bovendien: de manier waarop Baxter menselijke interactie nabootst door robotarmen te combineren met een scherm waarop een menselijke expressie is waar te nemen, zorgt er voor dat hij als robot heel menselijk overkomt en eenvoudig te besturen is. Niet verwonderlijk dus dat Baxter in de MIT Technology Review werd uitgeroepen als een van de tien Breakthrough Technologies van 2013.
Waar Baxter als robotsysteem echter ook een stap vooruit zet - naast de technologische doorbraak - is in het feit dat hij de trend van hardware/software-ontkoppeling doortrekt naar de industriële omgeving. Baxter wordt geleverd met een open software besturingssysteem dat softwareontwikkelaars de mogelijkheid biedt om applicaties te ontwikkelen voor Baxter en deze te vermarkten.
RethinkRobotics, producent van Baxter, focust zich voornamelijk op de hardware-ontwikkeling en op enkele eenvoudige functionele competenties zoals het ontladen van een lopende band of het vullen van dozen. Hierdoor zijn de mogelijkheden van Baxter momenteel nog beperkt.
Maar door te werken met een open platform creëren ze een markt voor softwareontwikkelaars die voor heel specifieke gevallen applicaties kunnen ontwikkelen door gebruik te maken van een open robottaal zoals ROS (Robot Operating System). Bijvoorbeeld om order picking te doen in een e-commerce omgeving, enz.
Ontkoppelde hard & soft
Hiermee wordt een belangrijke trend verdergezet dat de producten van de toekomst niet langer een vaste koppeling van hardware en software zullen nastreven, maar dat ze meer en meer ontkoppeld op de markt gebracht worden. Dit opent de weg voor vele kleine softwarespelers die in kleine niches oplossingen kunnen aanbieden gebruik makend van enkele hardwareplatformen.
Waarde voor de klant zal dus pas gecreëerd worden als beide, hardware en software, samenkomen. Hardware en software hoeven dan ook niet langer dezelfde levenscyclus te volgen. Hardware kan veel langer meegaan dan software. Dit impliceert wel dat hardwarebouwers reeds in een heel vroeg stadium moeten anticiperen op de toekomstige noden van hun klanten.
Ze moeten hun hardwareplatform uitrusten met generieke functies die misschien pas na verloop van tijd ook effectief zullen worden ingezet. Zo bevat Baxter tal van camera’s en sensoren die later ook voor andere applicaties in te zetten zijn. In dat opzicht zijn de hardwarebouwers bepalend voor de competenties van toekomstige producten.
Met deze voorbeelden in het achterhoofd kunnen we dus verwachten dat het product van de toekomst helemaal geen zelfstandig product meer hoeft te zijn. Elke gebruiker zal zijn eigen 'product' samenstellen door te kiezen voor een hardwareplatform en een softwareapplicatie die een oplossing biedt voor zijn specifiek probleem.
Het fysieke product, de hardware, wordt daarom ondergeschikt aan de waarde die de combinatie, hardware+software, hem te bieden heeft.
Ir Jos Pinte studeerde af aan de Katholieke Universiteit Leuven en is Algemeen Directeur van Agoria, verantwoordelijk voor ‘Mechatronica’. Hij bekleedt tevens de functie van Algemeen Directeur bij de kennisinstelling Sirris.
