ENGINEERINGNET.NL -- In de komende jaren zal Gasunie in het zuiden van Nederland ongeveer 90 km vervallen leidingen verwijderen. Dit aantal omvat tevens de verwijdering van een vijftal HDD-boringen.
HDD staat voor 'horizontal directional drilling', een bekende en veel toegepaste uitvoeringstechniek waarmee leidingen onder obstakels door geboord kunnen worden. Denk hierbij aan wegen, rivieren en aanwezige ondergrondse infrastructuur.
Onlangs vind de eerste verwijdering plaats van een HDD-boring in een leiding welke gedurende vele jaren in gebruik is geweest. Het gaat hierbij om een in 1999 uitgevoerde HDD-boring met een lengte van ongeveer 190 meter onder het riviertje Donge en naastgelegen natuurgebied.
Om verzakking te verkomen werd het boorgat tijdens het trekken van de leiding met 'dämmer' gevuld. Dämmer is in eerste instantie een vloeibaar medium op basis van cement dat na verloop van tijd opstijft en ervoor zorgt dat het boorgat permanent gevuld blijft.
Technici zouden graag vooraf de precieze weerstand willen kunnen berekenen waarmee een HDD-boring is verkleefd met de ondergrond, maar helaas is dit niet mogelijk. Om deze reden is een plan opgesteld waarbij de maximale trekkracht op de te verwijderen leiding stapsgewijs kon worden verhoogd door toepassing van verschillende technieken.
Tijdens de uitvoering bleek dat met een relatief geringe trekkracht van circa 30 ton de HDD in beweging kwam, alleen in het begin (de eerste 6 meter) ondersteund door een zogenaamde 'raket': een soort pneumatische hamer, die door middel van hoge luchtdruk een regelmatige dreun kan geven aan het andere uiteinde van de pijp dan waar aan getrokken wordt. Hiermee komt de pijp gemakkelijker van zijn ondergrondse omgeving los en kan hij sneller uitgetrokken worden. Na de initiële inzet van de raket kon het trekken van de HDD-boring geheel worden uitgevoerd met inzet van een zogenaamde 'pipe pusher'.
De ervaringen van het verwijderen van de HDD-boring in Tilburg zullen worden gebruikt bij het optimaliseren van de werkwijze voor het verwijderen van de overige vervallen HDD-boringen.
(KV)
