ENGINEERINGNET -- Het internationale kernfusie-experiment ITER heeft twee opdrachten toegekend aan Nederlandse remote handling-experts.
Het kernfusieproject ITER is een wereldwijde samenwerking van onderzoeksinstellingen en bedrijven, die samen de meest geavanceerde fusiereactor ter wereld bouwen in Zuid-Frankrijk. In 2020 gaat ITER in bedrijf.
Het onderhoud van de reactoronderdelen zoals de first mirrorsvan een meetinstrument, wordt zo min mogelijk uitgevoerd door mensen, maar via op afstand bestuurde robotarmen in een hot cell.
Eén contract ging naar het Nederlandse bedrijf HIT (Heemskerk Innovative Technology), dat voor ITER de inzet van augmented reality systemen onderzoekt om de lastige taak van remote handling te ondersteunen.
HIT-directeur Cock Heemskerk: "We kunnen bijvoorbeeld computeranimaties over de opnames leggen om het oog te leiden. Ook denken we aan force feedback die de operator zachtjes richting de optimale positie van de robotarm duwt. Voor de ontwikkeling van dit nieuwe idee werken we nauw samen met promovendi binnen het STW-programma H-Haptics."
Voorts heeft het Nederlandse Remote Handling Study Centre (een samenwerking van HIT en het FOM-instituut DIFFER), samen met drie andere Europese partners, een zogeheten raamwerkovereenkomst met ITER in de wacht gesleept, met een maximale totale omvang van 7,5 miljoen euro. Alleen de partijen uit deze raamwerkovereenkomst kunnen bieden op opdrachten voor remote handling-analyses vanuit ITER.
Marco de Baar van DIFFER's groep tokamakfysica: "We verwachten dat de informatie uit onze analyses belangrijke input zal zijn voor de beoordeling van ontwerpen door ITER. (...) Je zou kunnen zeggen dat wij het keurmerk voor de ontwerpen leveren."
(KV)
Figuur STW: haptische ondersteuning -paarse pijlen- helpen de operator bij het correct inzetten van een lasgereedschap.
