ENGINEERINGNET -- Volgens nieuwe berekeningen zouden in de EU jaarlijks 1,5 à 2 miljoen kinderen geboren worden met blootstellingen aan methylkwik (MeHg) boven de veiligheidsgrens van 0,58µg/g. Meer dan 200.000 kinderen hebben een niveau hoger dan 2,5µg/g, de grenswaarde die door de Wereldgezondheidsorganisatie als maximaal wordt aanvaard.
Kwik komt kan via natuurlijke bronnen in het milieu komen, bijvoorbeeld als gevolg van vulkaanuitbarstingen of bosbranden. Het meeste kwik komt echter vrij door het verbranden van fossiele brandstoffen. Zee- en zoetwaterdieren slaan MeHg op. Daardoor loopt de mens het grootste risico op blootstelling door het eten van vis.
Een belangrijke basis voor deze bevindingen zijn afkomstig uit de Europese COPHES/DEMOCOPHES-studie. In deze biomonitoringstudie werd het kwikgehalte gemeten in haarstalen van moeders en hun kinderen uit zeventien Europese landen.
Hieruit kon worden afgeleid dat in Europa minstens 1.866.000 kinderen bij hun geboorte blootgesteld zijn aan giftige MeHg-niveaus. Onder hen waren er 232.000 blootgesteld aan gevaarlijke hoeveelheden, die maar liefst vijfmaal hoger liggen.
Maar niet elk kind in Europa loopt hetzelfde risico. Uit een analyse per land blijkt dat kinderen die geboren worden in Portugal en Spanje het meest blootgesteld zijn aan MeHg; kinderen in Hongarije zijn het minst blootgesteld.
Blootstelling aan MeHg tast bij mensen de ontwikkeling van de hersenen aan. Dat leidt tot een lager IQ en dus potentieel minder inkomsten. De maatschappelijke kosten op lange termijn kan men berekenen als het loonverlies per persoon tijdens zijn hele loopbaan. Maar die berekening houdt geen rekening met andere aspecten van hersentoxiciteit of het risico op cardiovasculaire aandoeningen bij volwassenen.
Professor Philippe Grandjean (Harvard School of Public Health) licht toe: “Als we de effecten van MeHg op ontwikkelende hersenen berekenen aan de hand van IQ-punten, dan winnen we met het inperken van kwikvervuiling jaarlijks 700.000 IQ-punten. Dat levert een financieel voordeel op van 8 à 9 miljard euro per jaar voor de hele EU. Vooral Zuid-Europa zou baat hebben bij de reductie van blootstelling aan MeHg.”
ACHTERGROND
Aan de studie 'Economic benefits of methylmercury exposure control in Europe: Monetary value of neurotoxicity prevention' werkte onder meer Vlaams VITO-onderzoeker Gudrun Koppen mee. De studie verscheen in januari 2013 in Environmental Health, het ‘open access’ magazine van BioMed Central.
