Daarom is het letterlijk in ieders levensbelang dat openbare gebouwen uitgerust zijn met kabels die een ‘optimaal’ brandgedrag met een beperkte rookuitstoot vertonen. De selectie van een ‘simpele’ kabel kan dus het verschil maken tussen leven en dood.
Een maximale brandveiligheid in publieke ruimtes mag misschien niet meer dan een evidentie lijken in deze hoogtechnologische tijden, helaas wil dat in de praktijk wel eens tegenvallen.
De meeste slachtoffers – niet minder dan 70% van de sterfgevallen bij brand in Europa – vallen niet ten gevolge van het vuur, maar wel door de ontstane rookontwikkeling.
Nog te weinig kabels die tegenwoordig gebruikt worden zijn halogeenvrij en net deze eigenschap biedt een sluitend antwoord op de grootste doodsoorzaak bij brand.
Het vitale verschil schuilt in de op het eerste gezicht onbelangrijke ‘verpakking’ van een brandveilige kabel.
In de traditionele kabelmantels zijn brandvertragers verwerkt die beletten dat het vuur verder gevoed wordt door en verspreid wordt langs de kabel.
Een lopend vuurtje wordt zo meteen in de kiem gesmoord en de brand kan tijdig ingedijkt worden. Bijvoorbeeld een halogeenvrije kabelmantel gaat nog een pak verder door ook de uitstoot van dichte rook en zure gassen gevoelig te beperken.
Brandbeveiliging blijft functioneren
Brandbeveiligingssystemen (zoals alarmen, pompen, sprinklers, rookafzuiging, noodverlichting etc.) zijn uiteraard cruciaal voor een optimale brandveiligheid in gebouwen, maar ook de vuurbestendigheid van deze kabels vormt een absolute noodzaak.
Dit garandeert namelijk dat elektrische circuits intact blijven in het heetst van de strijd, wat onontbeerlijk is voor het blijven functioneren van de aanwezige veiligheidsapparatuur. Hoe langer de kabels blijven functioneren, hoe meer tijd de brandweer wint om te evacueren en de brand te bestrijden, en des te meer mensenlevens gered kunnen worden.
Dit is ook het uitgangspunt van de regelgeving in het AREI en de Basisnormen.
Bovendien beseften de wetgevers al in 1979 het vitale belang van deze brandvrije kabels en goten ze voor de ziekenhuizen (waar evacuatie om evidente redenen altijd moeilijk en complex is) specifieke bepalingen in een algemeen geldende norm, de zogenaamde ‘ziekenhuiswet’, waardoor alle Belgische ziekenhuizen juridisch verplicht werden zich uit te rusten met kabels die twee uur brandweerstand waarborgen.
Dit was echter een pleister op een houten been, want ironisch genoeg was het technologisch nog niet mogelijk om dergelijke kabels te maken! Intussen is de realiteit anders en laat de beschikbare wetenschappelijke kennis ondertussen wel toe om zo’n kabel te ontwikkelen.
De vraag stelt zich of halogeenvrije kabels anno 2012 niet een veel ruimere toepassing moet kennen naar alle openbare en commerciële gebouwen.
Wat bijvoorbeeld met fabrieken, kantoorgebouwen, scholen, grootwarenhuizen, bibliotheken, theaters, concertzalen, discotheken, stations, luchthavens, etc?
De lijst gaat eindeloos door. Jaarlijks zorgen in België immers nog ongeveer 10.000 branden in gebouwen voor talrijke doden, brandwonden en materiële schadegevallen.
Van die laatste wordt de economische kost trouwens geschat op 1% van het Bruto Nationaal Product…
Nood aan een strengere nationale wetgeving?
In andere landen is brandveiligheid reeds een hot topic. Voorloper Zweden verankerde al het gebruik van halogeenvrije kabels in zijn wetgeving, met het oog op veiligheid, alsook de geldende milieunormen.
Dit is een lichtend voorbeeld voor België. Onze wetgeving evolueert weliswaar ook meer en meer in de goede richting - zo zijn in Vlaanderen ondertussen ook de rusthuizen verplicht om in hun tweede bouwlaag kabels met een vuurresistentie van twee uur te gebruiken – maar er is nog een lange weg af te leggen.
Een krachtdadige aanpak van wetgevers en professionelen uit de sector dringt zich op, en de beschikbare technologie moet nu ook eens effectief in de praktijk omgezet worden.
Het is tenslotte toch in ieders belang dat een uiterst betrouwbare brandveiligheid alom verspreid wordt en de bestaande levensgevaarlijke risico’s ingeperkt worden. Of moeten we wachten tot zich een tragische ramp voordoet, vooraleer we definitief wakker geschud worden?
OVER DE AUTEUR
Koen Van Gucht (zie foto) is commercieel directeur bij kabelfabrikant Nexans, een wereldspeler in de energietransmissie en -distributie, de industrie en de bouw. Met een industriële aanwezigheid in 40 landen en commerciële activiteiten wereldwijd biedt Nexans werk aan 25.000 mensen en realiseerde in 2011 een omzet van 7 miljard euro.
