ENGINEERINGNET – In een mededeling stellen de vijf niet doof te zijn voor de bezorgdheden over de hoge publicatiedruk, maar ze wijzen er meteen op dat ze al heel wat inspanningen leveren om 'een meer genuanceerd beeld van de loopbaan in aanmerking te nemen bij de individuele beoordeling en promotie van hun academici'.
De heisa ontstond nadat een Belgische wetenschapster, verbonden aan het Leids Universitair Medisch Centrum, betrapt was op gesjoemel met haar onderzoek. De reumatologe sloopt 's nachts haar laboratorium binnen om stoffen door bloedmonsters te mengen en zo de proeven naar haar hand te zetten.
Haar rechtstreekse collega’s ontdekten de manipulatie, waarna het medisch centrum een intern onderzoek opstartte. Ze gaf de zware wetenschappelijke fraude toe en aanvaardde haar ontslag. Het medisch centrum trok daarop twee van haar publicaties in.
Daarmee kwam – nogmaals – de discussie op gang naar de te hoge druk op academici om resultaten te boeken en zoveel mogelijk wetenschappelijke publicaties op hun palmares te schrijven. Dat is overigens geen Belgisch of Nederlands, maar een wereldwijd fenomeen, dat nauw samenhangt met het verkrijgen van de broodnodige onderzoeksbudgetten.
De reumatologe is naast onderzoekster in Leiden ook gastprofessor aan de Universiteit Antwerpen. Afgelopen maandag boog het dagelijks bestuur van de Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen zich over het statuut van de professor. Het liet daarop in de persmededeling weten 'de betrokken wetenschapster deze week horen, waarna een beslissing over haar toekomst zal genomen worden'.
In het academiejaar 2012-2013 had de vrouw naar verluidt een beperkte lesopdracht. Binnen de Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen gaf ze als tijdelijk gastprofessor in het BAP-statuut (Bijzonder Academisch Personeel) enkele colleges binnen het vakgebied van de reumatologie. Wetenschappelijk onderzoek verrichtte ze er de voorbije jaren niet.
Nu reageren dus de vijf rectoren gezamenlijk in een persbericht.
(Bert Belmans)
De volledige officiële mededeling van de vijf rectoren:
"De Vlaamse rectoren bleven in het verleden, en zijn ook vandaag niet doof voor de bezorgdheden die worden geuit met betrekking tot het overwicht van één parameter (de onderzoeksoutput) op de andere componenten van de taken van academici, met name onderwijstaken en maatschappelijke dienstverlening. Ze erkennen en betreuren dat de inzet voor die twee andere componenten daardoor onder druk kan komen te staan.
De rectoren onderkennen ook het probleem dat zich stelt bij het meten van onderzoeksoutput. Daarbij ligt de focus op een bepaald type publicaties en het evenwicht tussen de kwaliteit en de kwantiteit van de output wordt daarbij niet noodzakelijk gerespecteerd.
De rectoren wijzen er wel op dat in het interne personeelsbeleid van de universiteiten al heel wat tools gebruikt worden om een meer genuanceerd beeld van de loopbaan in aanmerking te nemen bij de individuele beoordeling en promotie van hun academici.
De Vlaamse universiteiten werken ook al geruime tijd interuniversitair aan de uitbreiding van de parameters voor de evaluatie van onderzoek in de humane wetenschappen. Door middel van het Vlaams Academisch Bibliografisch Bestand voor de Sociale en Humane Wetenschappen (VABB-SHW) worden binnen dit onderzoeksdomein al bredere parameters gehanteerd dan vroeger het geval was.
De meting en parameters die bij publicaties gehanteerd worden, kunnen ongetwijfeld verder verfijnd worden, maar de rectoren wijzen er op dat de financieringswetgeving duidelijk rekening moet blijven houden met het wetenschappelijk onderbouwd karakter dat deel uitmaakt van de eigenheid van het academisch onderwijs.
De wetenschappelijke output vormt de onderbouw van de totale financiering van de universiteiten en de universiteiten moeten er zorg voor dragen dat dit belangrijk onderscheidend element ten opzichte van andere onderwijsvormen niet verloren gaat.
De noodzakelijke tijd voor wetenschapsbeoefening door professoren moet uiteraard in rekening gebracht kunnen worden, zo niet dreigen we te vervallen we in een schoolse benadering van een vergoeding per uur onderwijs.
De vijf Vlaamse rectoren zullen gezamenlijk een delegatie ontvangen van de Actiegroep Hervorming Hoger Onderwijs, de initiatiefnemers van de petitie die sinds enkele dagen circuleert.
Dank zij de goede timing van hun actie en van het opiniestuk van andere academici kunnen hun kritische bedenkingen meegenomen worden in de adviezen die de universiteiten zullen formuleren bij de evaluatie van de financieringswetgeving.
Getekend:
Paul De Knop, Vrije Universiteit Brussel
Luc De Schepper Luc, Universiteit Hasselt
Rik Torfs, KU Leuven
Paul Van Cauwenberge, UGent en voorzitter VLIR
Alain Verschoren Alain, Universiteit Antwerpen.
