Download het artikel in 
ENGINEERINGNET -- Dit jaar kwam uit de robotwedstrijd van Hannover Messe één belangrijke tendens naar voor: de robotbouwers zijn bezig met het ontwikkelen van machines die met mensen kunnen (en mogen!) samenwerken. Dat is niet zo evident als het lijkt, want het vereist een ongemeen hoge mate van betrouwbaarheid en voorspelbaarheid van de robot.
Normaliter worden industrierobots in streng bewaakte veiligheidszones geplaatst, waar het reguliere personeel geen toegang toe heeft. Toch is dat precies de ambitie van de meest gerenommeerde robotbouwers en ontwikkelingscentra over de hele wereld: een robot ontwerpen die veilig met mensen overweg kan.
Of zoals de plaatselijke industrieminister van Nedersachsen het stelde: «De winnende teams bewijzen dat robots niet louter mankracht vervangen, maar hoe langer hoe meer 'helpers' worden die gevaarlijke of monotone taken overnemen van mensen.»
Toch was het niet zo'n robot die de eerste prijs wegkaapte. Wel een robot /voertuigcombinatie die door Kuka en een Oostenrijkse hogeschool ontwikkeld is. Die monteerden een robot op een elektrisch karretje – een AGV zeg maar – die dan zware lasten kan manipuleren, ook in smalle ruimten.
Dat heeft weliswaar zijn nut: zware stukken naar alle zijden van een bewerkingsmachine kunnen brengen, is een schitterend en vooral flexibel alternatief voor ingewikkelde transportconstructies om gereedschaps- of andere andere machines te 'voeden'. Ons lijkt het vooral een versmelting van twee bestaande technologieën tot een praktische oplossing.
Eigenlijk past eerst de derde prijs het beste bij de trend naar interactie tussen mens en robot. In het kader van een door Europa gefinancierd onderzoeksproject (JILAS - Jig-Less Airplane Assembly), ontwikkelde een hogeschool een semi-automatisch systeem om de mens tijdens het montageproces in de vliegtuigindustrie te helpen.
Het gaat om een robot met standaard software, die manuele arbeid ondersteunt tijdens het monteren van vliegtuigonderdelen. In de praktijk neemt een persoon een zwaar onderdeel gewoon op en manipuleert het eigenhandig naar zijn plaats, waarbij de robot zorgt voor het hefvermogen, de spierkracht.
Het berekenen van de startpositie van het object en het verplaatsingstraject doet een absoluut 3D-coördinatenmeetsysteem in realtime (Leica Laser Tracker).
Misschien was het JILA-systeem niet 'nieuw' genoeg voor de jury: het werd als in 2012 voor de eerste keer getoond op een andere Duitse vakbeurs: Automatica in München. De Robotic Award wordt uitgereikt door de Hannover Messe in samenwerking met het vaktijdschrift Industrieanzeiger en de Robotation Academy.
(foto's: Hannover Messe, Echord/YouTube).
Video:
