Download het artikel in 
ENGINEERINGNET.BE - Bovendien wist het bedrijf zijn waterverbruik van jaarlijks 3 à 3,5 miljoen kubiek op de landbouwafdeling de afgelopen vijf jaar al met zo’n miljoen kubiek te verminderen.
En dat bij een productieverhoging van 10 à 15%! Nu heeft het een project in de pijp om tegen eind 2017 tweederde van zijn afvalwater, dat het loost in de Schelde, te hergebruiken.
Met de hulp van Environmental Resources Management (ERM) bracht de site zijn waterverbruik in kaart. Het engageert zich voorts om zijn waterverbruik te verminderen en zijn afvalwater te zuiveren om zo weinig mogelijke impact te hebben op de omgeving. Monsanto integreert zijn duurzaam waterbeheer in de bedrijfsstrategie.
Het EWS European Water Stewardship)-certificaat van Monsanto, dat volgend jaar 50 jaar actief is in de Antwerpse haven, is mede het resultaat van een aantal projecten het laatste decennium om zijn waterverbruik te beperken.
Monsanto is ook lid van ECPA (European Crop Protection Association) en sprong mee op de kar van diens ‘Time to change’-campagne. Een en ander kwam in een stroomversnelling toen het bedrijf besliste achter EWS aan te gaan.
Uit een verkennende screening in november 2012 bleek er een dozijn gaps - grote en kleine tekortkomingen - te bestaan die eerst opgelost moesten worden. «Zo moesten we de waterbalans helemaal actualiseren», aldus Patrick Vanhulle, verantwoordelijke voor de landbouwafdeling. «Je kan immers niet aan een verdere optimalisatie beginnen zonder zicht te hebben op de totale balans».
Met de hulp van partner ERM, een consultancy bedrijf rond milieu, veiligheid en duurzaamheid, werden die stromen in kaart gebracht en nauwelijks twee jaar later auditeerde Vinçotte het waterbeheer van de fabriek, zowel de aan- en afvoer als de behandeling en de impact daarvan op de omgeving.
Hierop had het grote noch kleine opmerkingen meer. Zo krijgt Monsanto, als eerste bedrijf in Vlaanderen en als eerste in de Belgische chemische industrie, het gouden EWS-certificaat.
Water Stewardship
EWS ging van start in november 2011. Het certificaat werd al geïmplementeerd in de drankindustrie, bij Chaudfontaine (Coca-Cola) bijvoorbeeld. De standaard liep in 2011 overigens proef in een piloot bij Borealis (polymeerproductie) in Beringen. Maar het certificaat wordt ook in de papierindustrie en de landbouw nagejaagd, door golfclubs en luchthavens, bijvoorbeeld.
Voor de onafhankelijke keuringsorganisatie Vinçotte was het alvast de eerste EWS-audit die het in België verzorgde. Lead auditor Wilfried Platteau hoopt dat de Monsanto-case een voorbeeld is dat andere ondernemingen kan inspireren. De EWS-standaard en zijn certificatieschema bieden een praktische tool om de prestaties van watergebruikers te evalueren.
Het levert hulpmiddelen om watergerelateerde risico’s in de context van rivierbekkens aan te pakken met concrete aanknopingspunten voor continue verbetering. EWS wordt ondersteund door het European Water Partnership (EWP) en is een regionaal initiatief van de Alliance of Water Stewardship (AWS).
«Goeie water stewards begrijpen hun eigen watergebruik, de context van het stroomgebied en de risico’s voor water governance, waterbalans, waterkwaliteit en belangrijke watergerelateerde gebieden.
Om vervolgens zinvolle individuele en collectieve acties te ondernemen ten voordele van mensen en natuur».
EWS mikt op een transparant en open waterbeleid. Het helpt waterverbruikers te communiceren over hun inspanningen in waterbeheer en faciliteert het uitwisselen van ervaring en expertise in waterbeheer.
De EWS-standaard en -richtlijn, die geënt is op de Europese rivierbekkens, bouwt op 4 principes: duurzame waterafname, een goede waterkwaliteit, billijk waterbeheer en de bescherming van waardevol gebied. Wie zijn prestaties laat evalueren volgens de EWS-standaard neemt de kernpunten op in zijn waterbeleid en gaat voor een continue verbetering.
Er zijn drie EWS-certificaties: brons, zilver en goud. Goud wordt verstrekt wanneer aan meer dan 90% van de prestatie indicatoren van de standaard tegemoet gekomen is.
«Ook onze gastoperaties - op de site van Monsanto zijn verschillende bedrijven actief - worden dit jaar hierdoor geleid», stelde Frank Lingier, plant manager van Monsanto Antwerpen. Jaarlijks wil het EWS-certificaat een opvolgingsaudit en elke drie jaar is er een hercertificatie. De certificatie houdt ook een verbeteringstraject in. «Vandaag evalueren we een groot project om water te recupereren in het proces».
Pilootinstallatie
Monsanto haalt zijn proceswater bij AWW. Het gaat om 100% stads/drinkwater. Dat wordt gewonnen uit het Albertkanaal - oppervlaktewater dus - dat deel is van stroomgebied van de Maas.
Nu zet Monsanto een project op om een belangrijk deel van zijn waterverbruik te vervangen door gerecycleerd afvalwater. Dat project voorziet membraantechnologie om het gebruikte water na de biologische zuivering in twee extra stappen - via ultrafiltratie en omgekeerde osmose - op te werken tot een kwaliteit die nodig is voor zijn productieprocessen, en die gelijkwaardig is aan die van het oorspronkelijke AWW-water, dus.
«We deden al lab-testen», licht Bart Peeters toe. Hij is manufacturing technologist wastewater treatment operations.
De pilootinstallatie zal in 2016 vier maanden lang 2 m3 water per uur zuiveren en de kwaliteitswaarden on line monitoren. Als die resultaten succesvol zijn, wordt opgeschaald naar een mobiele demo-installatie.
Als die het proces een maand lang bewijst, gaat de nieuwe installatie tegen eind 2017 live. En kan Monsanto zijn waterfactuur fors terugschroeven.
Waterzuivering
Vandaag verzamelt Monsanto zijn gebruikte proceswater in verschillende bekkens - goed voor 12.000 m3 - waar het gezuiverd wordt door zo’n 120 ton actief slib.
Bij het behandelen van het afvalwater is de eerste stap een denitrificatie waarbij de aanwezige nitraten volledig in stikstofgas (N2) worden omgezet.
Dat gebeurt in twee anoxische compartimenten. In een derde compartiment wordt vervolgens pure zuurstof (O2) toegevoegd en wordt duchtig belucht. Het hele bekken wordt voortdurend in beweging gehouden.
«De vervuiling wordt op 1,5 à 2 dagen verwijderd. We halen een zuiverheid van 95 à 98%», legt Peeters uit. Een volgende stap is de nabezinking. In de nabezinktanks zakt het slib, dat zwaarder is dan het water, naar de bodem.
Het bezonken slib wordt gerecycleerd naar de biodegradatiebekkens. Een deel wordt afgevoerd, daarna ontwaterd en gedroogd vooraleer dit uiteindelijk extern wordt verbrand.
Het nu heldere water loopt over de rand van de nabezinktanks naar een opvang. «Om te voldoen aan de strengere normen volgt er nog een ‘polishing’-stap», zegt Peeters.
Als de bezinkbaarheid van het slib vermindert, kan een klein deel van het slib uit de nabezinktanks lopen. Dit slib wordt dan in de volgende ‘flotatiestap’ verwijderd. Aan het water wordt een polymeer en een aluminiumverbinding toegevoegd zodat er grotere vlokken gevormd worden.
Vervolgens wordt met lucht verzadigd water op druk aan het water toegevoegd waarin zich de gevormde vlokken bevinden. Het effect is vergelijkbaar met het openen van een fles spuitwater.
Er worden enorm veel kleine luchtbellen gevormd die zich vastzetten op de vlokken en ze naar de oppervlakte drijven, waar een rakel ze automatisch afschept.
Het gezuiverde water, dat in de winter nog een temperatuur heeft van 20 à 22°C, is nu klaar om via pijpleidingen naar de Schelde afgevoerd te worden. Als het herwinningsproject gerealiseerd wordt, zal dit het biologisch gezuiverd water via ultrafiltratie en omgekeerde osmose nog verder opzuiveren.
De gespuide slibstroom, die initieel slechts een 2% droge stof bevat, wordt met de Centridry-technologie in volume gereduceerd voor transport en finale verwerking. De Centridry kan 5 ton/dag verwerken. In een eerste stap wordt het slib ontwaterd in een decanter centrifuge tot een cake van typisch 25% droge stof.
Vervolgens droogt een aardgasgedreven flashdroger het slib op enkele seconden naar 95% droge stof. Die fractie wordt afgevoerd voor verbranding. Het zuiveringsproces wordt nauw opgevolgd. Regelmatig worden stalen geanalyseerd.
Als het water in een van de afdelingen eventueel zou afwijken van standaard condities, kan het opgevangen worden in een apart ‘off spec reservoir’ op de waterzuivering zodat het in detail geanalyseerd en behandeld kan worden.
«We hoeven dat reservoir gelukkig niet vaak te gebruiken», aldus Peeters.
Regenwateropvang?
Ook regenwateropvang wordt er nu geëvalueerd. «Dat deden we al in het verleden om het opgevangen water toe te voegen aan het water van één van de acht koeltorens», zei Michèle De Saedeleer, operations manager plant technical services & ESH manager.
«Dit toevoegwater bleek voldoende om het verlies aan verdampt koelwater te compenseren. Het project is toen echter niet uitgevoerd. Er wordt nu nog steeds leidingwater gebruikt.»
Hemelwater gebruiken vergt een centrale opvang en een distributienetwerk voor het regenwater. «Investeren in infrastructuur en mensen, dus. Dit gaan we opnieuw bekijken».
(foto's: Monsanto, LDS)
door Luc De Smet, Engineeringnet
