Waarom het in Nederland (te vaak) mis ging met TPM

Telefoon. Kan ik komen praten over Total Productive Maintenance? We maken een afspraak. Ik leg neer. Ai, denk ik, dat is lang geleden dat een bedrijf interesse toont in TPM.

Trefwoorden: #BraintainEr, #column, #Eric Rensen, #maintenance, #onderhoud, #Total Productive Maintenance, #TPM

Lees verder

Columns

ENGINEERINGNET.BE - In mijn cursussen kom ik bijvoorbeeld nauwelijks nog mensen tegen die in een 'TPM'-bedrijf werken.

We schrijven 1982. Volvo in Gent geeft de aanzet voor wat achteraf een unieke en alom-bewonderde implementatie van Total Productive Maintenance zal blijken te zijn. Een meer dan 20 jaar durend traject van niet-aflatende vastberadenheid, grote successen, en prijzen.

Ik was er de eerste jaren bij, want ook onderhoud moest worden verbeterd. In TPM worden de installaties centraal gesteld. Of beter: het voorkomen van verliezen. En in Gent werden alle medewerkers gemobiliseerd.

Want dat was het uitgangspunt: «Al onze mensen kunnen in hun privéleven heel veel. En dat potentieel benutten wij als bedrijf te weinig». Er werd dus hard en consequent gewerkt aan het creëren van een teamgedachte: het VEC-team.

En ... het 'goed huisvader'-principe werd geïntroduceerd. Dat was waarmee het in Japan ook was begonnen: verliezen terugdringen en operators zich eigenaar laten voelen van 'hun' installatie.

TPM ging mis: drie oorzaken
Goed huisvaderschap wordt in TPM onder andere bereikt door operators een deel van het onderhoud te laten uitvoeren. Zij worden daarin getraind en het eigen of autonoom onderhoud is precies en gedetailleerd beschreven.Want in een klassieke TPM-fabrieksomgeving hebben operators nauwelijks een technische achtergrond.

In Nederland is TPM misgegaan. Niet overal, maar toch in veel bedrijven. In mijn ogen waren er drie belangrijke oorzaken. TPM is een filosofie, gestoeld op de Japanse landbouwcultuur. Nederlandse managers zagen TPM echter als een gereedschapskist met methoden: OEE, 5S, Autonoom Onderhoud, KPI's, ...

Nederlandse managers zijn niet zo filosofisch aangelegd, en al helemaal niet zo opgeleid. Een instrumentele implementatie was het gevolg. Snelheid stond voorop, en 'beklijven' was een raar woord.

Onderhoud door operators werd in Nederland vooral gezien als een mogelijkheid om de kosten van de onderhoudsdienst te verlagen: 'dan hebben we minder techniekers nodig'. Vaarwel aan goed huisvaderschap als drijvende kracht.

«De onderhoudsmensen keken belangstellend toe hoe het verkeerd zou aflopen»
De derde reden was ook zo'n dingetje. In een cursus bespreek ik een zin uit een recept. 'Doe de eieren bij de bloem, en roer'. Een vakkundig bakker weet wat te doen.

De leek gooit met zo' n instructie de eieren met schaal en al in de bak. Flauw? Nee hoor. Je staat soms versteld hoe een leek een voor technici gemaakte instructie interpreteert. U kent zeker zelf hilarische voorbeelden.

Niet-technisch geschoolde operators moeten eenduidige instructies of standaarden krijgen en ook intensieve training. Denk aan IKEA-montage-instructies. Maar dan beter, en inclusief oefenen. En examens om te bewijzen dat het werk feilloos kan worden uitgevoerd.

Nederlandse managers vonden dat te duur. Het werk werd over de muur gegooid onder het motto «Onderhoud door Productie». De onderhoudsmensen stonden belangstellend toe te kijken hoe dit mis zou gaan.

U begrijpt dat ik nieuwsgierig was naar mijn nieuwe klant. Zouden zij een échte TPM-implementatie willen, zoals in Gent? Ik kan u gerust stellen. Het kwam goed. Het bleek een prachtig bedrijf, dat zware machines en motoren reviseert. Geen TPM-omgeving.

Hun toptechnici noemen ze bedieners. Weet ik veel waarom. En ze wilden dat die bedieners zich ook gingen bekommeren om de spullen waarmee het zware materieel horizontaal en vertikaal werd verplaatst. Want door storingen aan die hulpinstallaties lag het revisieproces te vaak stil.

De oplossing was niet ingewikkeld. Elke hulpinstallatie werd toegewezen aan zo'n technische topper (bediener), en die was daarmee verantwoordelijk voor het onderhoud ervan. De expert als goed huisvader.

En er is een FMECA-traject gestart om het onderhoud van die hulpinstallaties goed te definiëren. Het bedrijf noemt het nog steeds een TPM-project. Prima hoor. Om met Shakespeare te spreken: «what's in a name?».


Eric Rensen van BraintainEr adviseert organisaties waarvoor techniek belangrijk is. Hij is gespecialiseerd in onderhouds-management, asset management en productiviteitsverhoging.