Nieuwe tool bepaalt virus­over­draag­baar­heid tussen dier en mens

UTwente bootste celoppervlakken met daarop de suikers waaraan een virus hecht op moleculair niveau na. Het blijkt dat voor een succesvolle overdracht ongeveer 8 bindingsplaatsen nodig zijn.

Trefwoorden: #bindingsplaatsen, #celoppervlak, #corona, #eiwit, #gastheercel, #griep, #infectie, #influenza, #moleculair, #molecuul, #siaalzuren, #suikers, #UTwente, #virus, #vogelgriep, #zoönose

Lees verder

research

( Foto: UTwente )

ENGINEERINGNET.BE - Virussen binden zich via de ‘spikes’ die ze op hun oppervlak hebben aan een gastheercel. Bij influenza zijn deze spikes hemagglutinine-eiwitten die zich binden zich aan suikers op het celoppervlak, de siaalzuren.

De virussen zorgen ervoor dat ze zich stevig genoeg binden voordat ze zich inkapselen en hun destructieve werk gaan doen. Ook al is deze binding vergelijkbaar bij dier en mens, dat is geen simpele verklaring voor de overdracht, want er zijn veel soorten influenza die nooit de overstap naar de mens maken.

Het aantal siaalzuren op een oppervlak, en daarmee de kans op succesvolle binding, verschilt. Ook het type en de lengte van de moleculen verschilt. Dit betekent dat het virus minder mogelijkheden heeft om zich op meer plaatsen aan één molecuul te binden.

Uit het nieuwe onderzoek van UTwente blijkt dat een vogelgriepvirus op een menselijk celoppervlak niet de gunstigste uitgangspositie heeft: het ‘ziet’ niet alle bindingsmogelijkheden. Ook blijkt dat hiervoor een minimaal aantal nodig is: de drempel ligt bij ongeveer acht interacties.

Om de bindingssterkte van het virus te bepalen hebben de onderzoekers een oppervlak met siaalzuren nagebootst en daarin een verloop aangebracht: van weinig naar veel moleculen per oppervlakte-eenheid.

Bij een te lage dichtheid van de suikers, ziet het virus geen kans om zich voldoende te hechten. Dit wordt nog versterkt door een verschil in type en lengte.

De nieuw ontwikkelde tool geeft meteen inzicht in de binding en daarmee in de infectiekans van een virus. Hoewel het zich heeft toegespitst op Influenza A, zijn de inzichten ook van belang voor andere virussen zoals coronavirussen.

De tool is bruikbaar om de kans dat een virus een zoönose kan veroorzaken te leren inschatten.