Onderzoek TNO en EBN: waterstofopslag op zee lijkt haalbaar

Ondergrondse opslag van waterstof op zee lijkt technisch gezien een haalbare optie om te betrekken bij de planning en aanleg van het toekomstige energiesysteem.

Trefwoorden: #CO2, #opslag, #TNO, #waterstof

Lees verder

research

( Foto: TNO )

ENGINEERINGNET.BE - Er zijn in de Noordzee veel gasvelden die mogelijk in aanmerking komen voor opslag van waterstof. Deze gasvelden zijn merendeels al ontwikkeld en aangesloten op een platform en aardgasinfrastructuur.

De technische haalbaarheid van waterstofopslag in gasvelden moet echter nog definitief worden bewezen. Om dit te kunnen doen, adviseren Energie Beheer Nederland en TNO om de mogelijkheden en randvoorwaarden te onderzoeken voor een eerste pilotproject voor waterstofopslag in een gasveld.

Ondergrondse waterstofopslag kan verschillende doelen dienen: kort-cyclische opslag, seizoensopslag en strategische opslag. Afhankelijk van het type opslag zijn de kosten van de benodigde faciliteiten en infrastructuur op zee tussen de 1,5 en 2,5 keer hoger dan op land.

Voor seizoensopslag en strategische opslag heeft de benodigde hoeveelheid gas die nodig is om de berging op druk te houden, ook wel kussengas genoemd, een aandeel van zo’n 60-70% in de kosten. 

Bij de realisatie van ondergrondse waterstofopslag signaleren de onderzoekers diverse kansen voor mogelijke synergie met andere activiteiten op zee. Denk aan hergebruik van bestaande infrastructuur, zoals offshore gastransportleidingen, of aan CO2 opslagfaciliteiten die naderhand worden ingezet voor de opslag van waterstof.

Een ander idee is het gebruik van CO2 als kussengas. Ook het combineren van aardgaswinning en waterstofopslag in nog te ontwikkelen gasvelden op zee, waarbij de nieuwe aardgasvelden aansluitend worden gebruik voor waterstofopslag, kan synergie opleveren.

Ook zouden toekomstige energie-eilanden plaats kunnen bieden voor aanleg van ondergrondse waterstofopslagfaciliteiten in combinatie met waterstofproductie.

Welk type opslag er op welke locatie en in welke vorm nodig is, hangt onder meer af van hoe de markt voor waterstof zich de komende jaren ontwikkelt. Verder is het Europese perspectief van belang: zo zijn in Duitsland diverse pilots met waterstofopslag in cavernes in voorbereiding.

Een deel van deze locaties is verbonden met het Nederlandse transportnetwerk. Mogelijk kan dit resulteren in een gedeelde waterstofopslagcapaciteit.

Voor de ontwikkeling van ondergrondse waterstofopslag op zee moet rekening worden gehouden met ontwikkeltijden van 10 tot 15 jaar. Dit betekent dat als de eerste opslag kort na 2030 beschikbaar moet zijn, er op korte termijn vervolgstappen nodig zijn.